Upowszechnienie się terminali płatniczych, a także rozwój płatności bezgotówkowych przyczynił się do tego, że coraz więcej osób korzysta z płatności kartą. Czy przedsiębiorca może odmówić płatności gotówką?
Jeszcze do niedawna w wielu punktach handlowych można było znaleźć informację o tym, że przyjmowane są wyłącznie płatności gotówkowe. Przedsiębiorcy bali się kosztów związanych z realizacją płatności bezgotówkowych. Gdy jednak terminale się upowszechniły, widać je w ogromnej liczbie sklepów. Przy okazji pojawiła się wątpliwość, czy sprzedawca może zdecydować się wyłącznie na płatności bezgotówkowe?
Odpowiedź znajdujemy w przepisach. Zgodnie z nowelizacją ustawy o usługach płatniczych z 5 listopada 2021 przedsiębiorca nie może zabronić przyjęcia zapłaty w formie gotówkowej. Klient może płacić zarówno elektronicznie jak i gotówką. Wszystko dlatego, że zgodnie z ustawą o Narodowym Banku Polskim, znaki pieniężne, które on emituje są uznawane za prawny środek płatniczy ale nie wskazywały one bezpośrednio przymus przyjęcia gotówki. Dzięki nowelizacji nie można odmówić przyjęcia zapłaty w gotówce. Mówiąc inaczej, przedsiębiorca nie może uzależnić sprzedaży danego towaru lub usługi od tego, że klient musi zapłacić bezgotówkowo. Nowelizacja ustawy odnosi się bezpośrednio do akceptantów, czyli punktów wyposażonych w urządzenia (terminale) płatnicze. Jeśli je mają, nie mogą odmówić przyjęcia gotówki. Jeśli nie mają terminala, to
Kiedy nie trzeba przyjmować gotówki?
Są jednak wyjątkowe sytuacje, które pozwalają nie przyjąć płatności w gotówce. Chodzi o sprzedaż prowadzoną w internecie albo sprzedaż w miejscu, gdzie nie ma personelu lub w podczas imprezy masowej. W tym ostatnim przypadku informacja o takim sposobie przyjmowania płatności musi być zawarta w regulaminie imprezy, a wartość transakcji nie może być wyższa niż przeciętne wynagrodzenie. Jednocześnie nie można pobierać dodatkowych opłat za to, że klient chce zapłacić gotówką. Nie jest dozwolone również określanie różnych cen zależnie od sposobu zapłaty.
Płacenie gotówką jest najpopularniejszym sposobem zapłaty. Korzysta z niej wciąż 97% klientów. Gotówką płacą przede wszystkim najmłodsi (którzy nie mogą jeszcze posiadać karty płatniczej), a także osoby, które nie ufają płatnościom bezgotówkowym.
Czy można przyjmować tylko płatności kartą ze względów higienicznych?
Może się zdarzyć, że przedsiębiorca chciałby ograniczyć przyjmowanie gotówki np. ze względów higienicznych albo z powodu bezpieczeństwa. Łatwo sobie wyobrazić, że w miejscu nocnej sprzedaży może dojść do kradzieży pieniędzy. Dobrym rozwiązaniem może się okazać więc promocja płatności bezgotówkowych. Jak jednak mówią przepisy prawa (rzeczona nowelizacja) nie można nawet w takich przypadkach ograniczać możliwości płacenia gotówką
Brak możliwości płacenia gotówką – konsekwencje
Co grozi przedsiębiorcy w sytuacji gdyby jednak nie pozwalał na płacenie gotówką? Warto wiedzieć, że nowelizacja ustawy nie określa sankcji. Żeby pociągnąć właściciela firmy do odpowiedzialności, trzeba by np. skorzystać z art. 135 kodeksu wykroczeń. Określa on, że wykroczenie stanowi odmowa sprzedaży towaru bez uzasadnionej przyczyny.
