Dziedziczenie jednoosobowej firmy może być nie lada kłopotem. Wszystko dlatego, że taka działalność związana jest bezpośrednio z nazwiskiem właściciela. Firma taka nie ma osobnego majątku niż ten należący do przedsiębiorcy. Jak więc wygląda dziedziczenie firmy?
Śmierć właściciela jednoosobowej działalności gospodarczej może być nie lada problemem dla spadkobierców. Trudno bowiem wyodrębnić majątek wyłącznie firmowy. Zgodnie z prawem całość przychodów, jak i kosztów związana jest z nazwiskiem osoby prowadzącej działalność gospodarcza. Mówiąc inaczej. Po śmierci przedsiębiorcy jego firma przestaje istnieć. A raczej przestawała istnieć do niedawna. Obecnie funkcjonuje ustawa o zarządzie sukcesyjnym. Reguluje zasady prowadzenia działalności po śmierci jej założyciela. Co istotne, ustawa o zarządzie sukcesyjnym dotyczy wyłącznie jednoosobowych działalności gospodarczych.
Dziedziczeniem dość dokładnie zajmuje się kodeks cywilny. Zapisy kodeksu cywilnego przewidują, że z chwilą śmierci osoby, wszelkie prawa i obowiązki majątkowego przechodzą na określone osoby. Czy można więc dziedziczyć działalność gospodarczą?
Formalnie działalności gospodarczej nie da się odziedziczyć. Wszystko dlatego, że wpis do CEiDG nie jest prawem ani obowiązkiem, które znaleźlibyśmy w kodeksie cywilnym. Firma wykreślana jest z ewidencji po śmierci przedsiębiorcy. O ile nie ma określonego zarządcy sukcesyjnego.
Kodeks cywilny określa warunki dziedziczenia przedsiębiorstwa rozumianego jako zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych, które są przeznaczone do prowadzenia działalności gospodarczej.
Jeśli spadkobierca chce prowadzić nadal działalność gospodarczą spadkodawcy, to musi uzyskać własny wpis do ewidencji działalności gospodarczej.
CZYTAJ TAKŻE: Jak wypłacać korzystnie pieniądze ze spółki z o.o.
Dziedzinie spółki cywilnej
Trochę inaczej dzieje się w przypadku spółki cywilnej. Spółka cywilna jest spółką osobową, nie jest objęta przepisami kodeksu spółek handlowych. W tym przypadku każdy wspólnik prowadzi odrębną działalność gospodarczą. Wkład każdego z nich staje się wspólną własnością każdego ze wspólników. Gdy jeden ze wspólników spółki cywilnej umrze, to pozostali wspólnicy muszą spłacić spadkobierców.
Majątek jednoosobowej firmy po śmierci przedsiębiorcy
Wyobraźmy sobie jednak sytuację, że mamy do czynienia z jednoosobową działalnością gospodarczą, w której pracuje tylko przedsiębiorca. Nie ma zatrudnionych pracowników etatowych. Firma prosperuje bardzo dobrze. Przedsiębiorca jest właścicielem kilku nieruchomości, sporej liczby specjalistycznego sprzętu budowlanego i maszyn. Nie ma też ustanowionego zarządcy sukcesyjnego. Biorąc pod uwagę, że w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej cały majątek „firmy” jest tak naprawdę własnością przedsiębiorcy, a nie firmy, to gdy przedsiębiorca umrze, wszystkie rzeczy materialne wchodzą do masy spadkowej i stanowią własność spadku. W zależności od tego, czy został spisany testament, czy nie stosujemy tu przepisy kodeksu cywilnego o dziedziczeniu. Majątek jest dzielone między spadkobierców. I nie ma znaczenia, że został on zakupiony na potrzeby działalności gospodarczej. Zawsze jest własnością przedsiębiorcy i wchodzi do jego majątku.
Dziedziczenie spółki handlowej
Spółka podlegająca przepisom kodeksu spółek handlowych ma swój własny majątek, jest osobnym bytem. Dziedziczeniu podlegać więc mogą jedynie udziały w tej spółce, a nie sam majątek jako taki.
