Prowadząc firmę często spotykasz się z pojęciem środek trwały. Co to tak naprawdę jest? I jak rozlicza się środek trwały?
Środek trwały – definicja
Środek trwały to po prostu składnik majątku, którego właścicielem lub współwłaścicielem jest przedsiębiorca. Żeby dany składnik majątku zaliczyć do środków trwałych, to jego wartość musi być wyższa niż 10 000 zł. Cechą środka trwałego jest też to, że musi on nadawać się do użytkowania w działalności gospodarczej przynajmniej przez 1 rok. I tak środkiem trwałym może być np. budynek, grunt, prawo wieczystego użytkowania gruntu itd. Środek trwały to również samochód wykorzystywany w firmie albo maszyna lub urządzenie. Do środków trwałych można też zaliczyć np. inwentarz żywy.
CZYTAJ TAKŻE: Co można „wliczyć w koszty”?
Klasyfikacja środków trwałych
Księgowi lubią porządek. W związku z tym środki trwałe ustrukturyzowano i podzielono na 10 grup.
- grunty
- budynki i lokale
- obiekty inżynierii lądowej i wodnej
- kotły i maszyny energetyczne
- maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania
- maszyny, urządzenia i aparaty specjalistyczne
- urządzenia techniczne
- środki transportu
- narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie, niesklasyfikowane gdzie indziej
- inwentarz żywy
Każda z grup dzieli się na podgrupy i rodzaje.
Wartość początkowa środka trwałego
Gdy wiemy już co może być środkiem trwałym, kolejnym elementem jest określenie wartości początkowej. Wszystko dlatego, że każdy środek trwały musi mieć wartość początkową. Wartość początkowa wpływa na to jak duży będzie odpis amortyzacyjny. Wartość środka trwałego ustala się na podstawie faktury zakupu. Można ją powiększyć o koszty, które zostały poniesione dodatkowo, przy zakupie danego środka trwałego. Wartością środka trwałego może być też koszt wytworzenia
Co to jest amortyzacja?
Jeśli mówimy o środku trwałym, to nie można zapominać o czym, co określamy jako amortyzacja. Najprościej rzecz ujmując amortyzacja to rozłożenie w czasie kosztów poniesionych na zakup konkretnego środka trwałego. Jeśli konkretny przedmiot jest wart mniej niż 10 000 zł, to można go od razu zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu. Jeśli jednak ma wyższą wartość, jest środkiem trwałym i stosujemy amortyzację.
Co nie podlega amortyzacji?
Amortyzacji nie liczymy w odniesieniu do gruntów i praw wieczystych, do budynków mieszkalnych, które służą do prowadzenia działalności gospodarczej, a także dzieł sztuki. Amortyzacją nie są objęte również te środki trwałe, których nie używa się gdy działalność gospodarcza jest zawieszona.
CZYTAJ TAKŻE: Zawieszenie działalności gospodarczej, a podatki. Jak to rozliczyć?
Każda grupa środków trwały ma swoje własne zasady liczenia amortyzacji. Zwykle robi się odpisy oparte na rocznej stawce określonej w klasyfikacji środków trwałych. Stawka amortyzacji mnożona jest przez współczynnik określony w wykazie.
Gdy środek trwały się zużył lub zepsuł, można go zlikwidować.
Środek trwały czy wyposażenie?
W księgowości mamy też pojęcie wyposażenia. W związku z tym może pojawić się problem. Czy dany składnik majątku to środek trwały czy wyposażenie? Odpowiedź na to pytanie daje nam Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie prowadzenia ksiąg przychodów i rozchodów z dnia 26 sierpnia 2003 r. Zgodnie z tym rozporządzeniem, wyposażenie to ten składnik majątku, który jest niezbędny do prowadzenia działalności gospodarczej ale nie można go zaliczyć do środków trwałych bo nie spełnia określonych dla środków trwałych wymogów. I tak np. wyposażeniem będą wszystkie składniki majątku, które są używane krócej niż rok, a ich wartość jest wyższa niż 1500 zł. Jeśli dany sprzęt kosztuje więcej niż 10 000 zł ale będzie użytkowany krócej niż rok, też będzie zaliczony do wyposażenia.
