Co to jest nabycie sprawdzające? Kiedy urzędnicy skarbowi mogą kontrolować przedsiębiorcę? Czy kontrola urzędu skarbowego musi być zapowiedziana?
Kontrola celno-skarbowa albo kontrola podatkowa to czynności, które mogą być przeprowadzone po spełnieniu określonych przesłanek. Chodzi głównie o to by przedsiębiorca mógł się do takiej kontroli przygotować. W związku z tym każda kontrola przeprowadzana przez urząd skarbowy powinna być zapowiedziana, a przedsiębiorca poinformowany o niej z wyprzedzeniem.
Nabycie sprawdzające – niezapowiedziana kontrola
Kłopot polega na tym, że zapowiedziana kontrola podatkowa nie zawsze przynosiła oczekiwany skutek. W związku z tym wprowadzono tzw. nabycie sprawdzające. Najprościej wytłumaczyć można nabycie sprawdzające jako niezapowiedziana kontrola, możliwość sprawdzenia podatnika w każdym momencie. Pojęcie nabycia sprawdzającego wprowadzono przy okazji szeregu ustaw nazwanych Polskim Ładem.
Podobnie działa tzw. prowokacja policyjna, gdy policja albo inne służby tj. ABW czy CBA dokonują tzw. zakupu kontrolowanego. Kupują jakiś produkt, nie ujawniając na początku swojej tożsamości. Ma to pomóc w zebraniu dowodów chociażby przy podejrzeniu korupcji.
Nowa ustawa o Krajowej Administracji Skarbowej zezwala urzędnikom skarbowym sprawdzić przedsiębiorcę w każdym momencie. Instytucja nabycia sprawdzającego ma pomóc zwalczać nieuczciwych podatników.
Jak działa nabycie sprawdzające?
Nabycie sprawdzające pozwala na zakup towaru lub usługi przez urzędnika KAS wyłącznie po to by sprawdzić, czy podatnik wystawia paragon lub fakturę i czy ewidencjonuje daną czynność. Mówiąc wprost, nabycie sprawdzające dotyczy określonej czynności, a nie historycznie przeprowadzanych transakcji.
Kto może dokonać nabycia sprawdzającego?
Do przeprowadzenia nabycia sprawdzającego upoważniony jest wyłącznie pracownik Krajowej Administracji Skarbowej, który ma przy sobie legitymację służbową. Musi też mieć upoważnienie do takiego nabycia, które wydaje naczelnik urzędu skarbowego. Na upoważnieniu musi być wskazana m.in. data i miejsce wystawienia dokumentu, podstawa prawna, dane sprzedającego, a także podpis osoby, która daje upoważnienie do nabycia sprawdzającego.
CZYTAJ TAKŻE: Jak się przygotować do kontroli skarbowej?
Wystarczy, że na dokumencie brakuje jednego dokumentu by cały proces mógł być uznany za nieważny. Warto wiedzieć, że sensem nabycia sprawdzającego jest to, że funkcjonariusz KAS legitymuje się dopiero po jego przeprowadzeniu. Po tym, gdy produkty zostaną kupione w drodze nabycia sprawdzającego, są zwracane przedsiębiorcy, o ile oczywiście specyfika produktu na to pozwala.
Wyjątek stanowi sytuacja, gdy zakupiony przedmiot jest dowodem przestępstwa. W przypadku usług, nie ma możliwości ich zwrotu jeśli zostały wykonane.
Dokumentowanie nabycia sprawdzającego
Nabycie sprawdzające musi być dobrze udokumentowane. Podstawowym potwierdzeniem takiej czynności jest notatka. Przygotowuje się ją, gdy nabycie sprawdzające nie doprowadziło do wykrycia wykroczenia skarbowego. Jeśli nieprawidłowości wystąpiły, przygotowuje się protokół z nabycia sprawdzającego.
Kilka kontroli skarbowych jednocześnie
Prawo zakazuje prowadzenia więcej niż jednej kontroli jednocześnie u przedsiębiorcy. Przypadek nabycia sprawdzającego jednak nie podlega temu ograniczeniu. Nawet jeśli u przedsiębiorcy jest już prowadzona jakąś kontrola, nie wyklucza to możliwości przeprowadzenia nabycia sprawdzającego.