Prawo do urlopu wypoczynkowego przysługuje każdemu pracownikowi zatrudnionemu na umowę o pracę. Kiedy trzeba udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego?
Urlop wypoczynkowy – zasady
Urlop wypoczynkowy należy się każdemu pracownikowi, który jest zatrudniony na umowie o pracę. Przysługuje co roku, musi być nieprzerwany i płatny. Celem urlopu wypoczynkowego jest regeneracja sił pracownika. Co do zasady urlopu nie można się zrzec, jest to bowiem prawo podmiotowe o charakterze osobistym. Musi on też być wykorzystany bezpośrednio. Pracownik nie może zdecydować o tym, że nie wykorzysta urlopu, tak samo jak pracodawca nie może stwierdzić, że nie będzie go udzielał. Gdyby takie postanowienia zostały zapisane w umowie między pracownikiem, a pracodawcą, to są one nieważne. Osobisty charakter urlopu oznacza, że nie można go np. przenieść na kolegę z pracy
Kiedy można udzielić urlopu?
Podstawowa zasada udzielania urlopu wypoczynkowego jest taka, że można go udzielić pracownikowi za dni, które są jego dniami pracy, zgodnie z rozkładem czasu pracy. Znaczy to dokładnie tyle, że urlop wypoczynkowy będzie obowiązywał nie tylko w dni powszednie. Jeśli system pracy zakłada wykonywanie obowiązków zawodowych również w sobotę albo niedzielę, to urlop wypoczynkowy też jest udzielany na te dni.
Urlop wypoczynkowy musi być udzielony w roku kalendarzowym, w którym należy się on pracownikowi. Zwykle jest tak, że urlop udzielany jest zgodnie ze stworzonym wcześniej w firmie planem urlopów. Co za tym idzie, pracownik za każdym razem musi złożyć wniosek o urlop, a pracodawca nie może go zmusić do wykorzystania urlopu. Chodzi tu przede wszystkim o to, że pracodawca nie może „odgórnie” ustalać terminu urlopu i wysłać na niego pracowników. Musi to być z nimi uzgodnione.
Wymiar urlopu wypoczynkowego
Długość urlopu wypoczynkowego nie jest dowolna. Określa to ustawa. W zależności od stażu pracy urlop wynosi od 20 do 26 dni w każdym roku. I to jest standardowa długość urlopu. Może być go trochę więcej jeśli pracownik jest objęty szczegółowymi przepisami. Do czasu pracy, który ma wpływ na długość urlopu, wlicza się też okres nauki. I tak ukończenie zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej daje nam 3 lata stażu, średniej szkoły zawodowej – czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat, średniej szkoły zawodowej- 5 lat, średniej szkoły ogólnokształcącej – 4 lata, szkoły policealnej – 6 lat, szkoły wyższej (niezależnie czy studia ukończono z tytułem zawodowym licencjata, czy magistra) – 8 lat.
Liczy się zawsze „najwyższy” stopień wykształcenia. Jeśli więc pracownik ma wyższe wykształcenie, to do stażu zaliczymy tylko studia, a nie szkołę średnią.
Termin urlopu
Plan urlopów pomaga w przydzielaniu urlopów pomiędzy pracowników firmy. Plan taki tworzy się jednak z uwzględnieniem wniosku pracownika. Plan urlopów przekazuje się potem do ogólnej informacji dla pracowników. Jeśli planu urlopu nie ma, to urlop wypoczynkowy przydziela się na wniosek pracownika.